Gần đây những tác dụng của lá vối, đặc biệt là trong điều trị bệnh gút và tiểu đường không ngừng được báo chí đăng tải. Chính vì vậy người dân đổ xô đi săn lùng mua lá vối về nấu nước uống hang ngày mà không biết rằng việc sử dụng lá vối không đúng cách cũng có thể gây hại cho sức khỏe.

Vậy lá vối có tác dụng gì? Uống nước lá vối có hại gì không và cách sử dụng lá vối như thế nào? Chúng ta sẽ tìm hiểu sâu hơn về vấn đề này qua bài viết dưới đây.

Cây lá vối là cây gì?

Cây lá vối (tên khoa học Cleistocalyx operculatus) là loại cây thuộc họ sim mọc chủ yếu ở các nước có khí hậu nhiệt đới, trong đó có Việt Nam. Có hai loại vối được sử dụng chủ yếu bao gồm vối nếp ( lá có màu vàng xanh và kích thước nhỏ hơn bàn tay) và vối tẻ ( lá to hơn, màu xanh thẫm và có hình thoi).  Cây rất dễ sinh trưởng và phát triển, khi trưởng thành có thể cao đến 6m. Loại cây này thường được người dân đem về trồng trước nhà vừa để lấy bóng mát, vừa tận dụng nấu nước uống.

Từ xa xưa, hình ảnh cây vối đã trở nên rất quen thuộc đối với người dân ở các làng quê khu vực Bắc Bộ. Nếu như người dân miền Nam có nước trà xanh thì người dân miền Bắc lại đặc biệt ưa chuộng món trà lá vối. Trong những ngày hè nóng nực, bà con ta thường hái lá vối và nụ vối về nấu nước uống để giải nhiệt cho cơ thể. Đặc biệt, trong lá vối rất giàu dược tính nên còn được sử dụng như một vị thuốc chữa bệnh.

Nghiên cứu hiện đại cho thấy, trong lá vối có chứa nhiều tinh dầu và rất nhiều hợp chất quý như tanin, chất kháng sinh Staphylococcus cùng nhiều loại vitamin, polyphenol, khoáng tố tốt cho sức khỏe. Những chất này có tác dụng chống oxy hóa, diệt khuẩn, giảm mỡ máu, ổn định đường huyết ,nâng cao sức khỏe đường ruột.

Theo y học cổ truyền, lá vối có công dụng kiện tỳ, giúp kích thích tiêu hóa, ăn uống ngon miệng hơn. Ngoài ra vị đắng của lá vối còn kích thích đường ruột tiết ra nhiều dịch vị hơn để tiêu hóa thức ăn cũng như tạo ra lớp màng chắn bảo vệ niêm mạc ruột khỏi sự tấn công của vi khuẩn.

Tác dụng của lá vối đối với sức khỏe

Trước sự ra đời của rất nhiều loại trà thơm ngon, hấp dẫn, lá vối vẫn được người dân ưu ái sử dụng pha trà uống. Đó là do người ta đã biết đến rất nhiều tác dụng tuyệt vời của lá vối đối với sức khỏe như:

1. Công dụng của lá vối trong điều trị viêm đại tràng

Phân tích các thành phần có trong lá vối và nụ vối các nhà khoa học đã phát hiện ra nhiều hợp chất quý như Staphylococcus hay Salmonell. Chúng có tác dụng tương tự như một loại thuốc kháng sinh giúp tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh nhưng an toàn hơn và không gây ra tác dụng phụ.

Ngoài ra, chất tanin có trong lá vối còn có khả năng kích thích đường ruột tiết ra nhiều dịch vị để thức ăn được tiêu hóa nhanh chóng. Qua đó ngăn ngừa chứng táo bón, giảm đầy bụng khó tiêu, do bệnh viêm đại tràng gây ra, giúp bệnh nhân ăn uống ngon miệng hơn.

Cách sử dụng:

• Dùng lá vối: Bệnh nhân hái một nắm lá vối tươi đem rửa sạch, vò sơ cho nát rồi cho vào ấm trà. Chế nước sôi vào ủ khoảng 15 phút rối rót ra uống nhiều lần cho hết.
• Nụ vối: Lấy 15g nụ vối đem nấu nước đặc chia làm 3 lần uống.
• Vỏ và thân cây vối: Bệnh nhân dùng khoảng 6g vỏ và thân cây vối băm nhỏ ra. Sau đó sắc lấy nước uống.

2. Cây lá vối chữa các bệnh lý ngoài da

Đây cũng là một trong những tác dụng của lá vối được nhiều người biết tới. Cũng nhờ chứa chất kháng sinh, diệt khuẩn tự nhiên mà lá vối được dân gian sử dụng để chữa các bệnh lý ngoài da như bệnh viêm da, ghẻ ngứa, mụn nhọt, rôm sảy…

Cách sử dụng:

• Trường hợp bị viêm da: Lá vôi tươi rửa sạch bằng nước muối pha loãng rồi giã nát chắt lấy nước cốt bôi lên chỗ cần điều trị. Hoặc sắc lá lấy nước đậm đặc thoa lên chỗ tổn thương ngày 2-3 lần.
• Chữa ghẻ lở, mụn nhọt, chốc đầu: Dùng lá vối nấu nước để tắm gội hàng ngày.

3. Hỗ trợ điều trị bệnh gút- tác dụng quý của lá vối

Gút là căn bệnh mãn tính khó chữa. Việc sử dụng thuốc đặc trị bệnh đôi khi đem lại nhiều tác dụng phụ ngoài ý muốn. Để đảm bảo an toàn cho sức khỏe nhiều bệnh nhân tìm đến các phương thuốc dân gian để chữa bệnh gút, trong đó có bài thuốc từ lá vối.

Nghiên cứu hiện đại cho thấy, lá vối có tác dụng lợi tiểu, giúp tăng cường khả năng đào thải axit uric ra ngoài qua đường nước tiểu.

Cách sử dụng:

Dùng 15g lá vối hoặc nụ vối sắc lấy nước đặc. Chia thuốc làm 3 phần đều nhau uống hết trong ngày.

Bạn cần biết: Các bài thuốc chữa bệnh gút an toàn, hiệu quả nhất

4. Lá vối điều trị máu nhiễm mỡ, giảm cân

Nhắc đến những công dụng của lá vối nhiều chị em sẽ nghĩ ngay đến khả năng giảm cân của loại lá này. Với thành phần tanin dồi dào, lá vối giúp giúp hỗ trợ tiêu hóa, làm tăng khả năng chuyển hóa các chất dinh dưỡng trong cơ thể, đánh tan lượng mỡ dư thừa trong cơ thể. Nhờ đó nó được sử dụng như một phương thuốc điều trị máu nhiễm mỡ và giảm cân hiệu quả.

Cách sử dụng:

Lấy 20g lá vối và nụ vối hãm uống thay trà hàng ngày. Trong quá trình sử dụng nên theo dõi cân nặng và đi làm xét nghiệm kiểm tra mỡ máu thường xuyên để theo dõi dược kết quả.

5. Lá vối trị tiểu đường

Mới đây các nhà khoa học Nhật Bản đã phát hiện ra thêm một tác dụng của cây lá vối nữa đó chính là khả năng chữa bệnh tiểu đường. Qua thử nghiệm trên động vật, các nhà khoa học đã phát hiện ra nụ vối có khả năng làm giảm lipit và giữ lượng đường huyết trong máu luôn ở mức ổn định.

Cách sử dụng:

Lấy 20g nụ vối hãm nước uống. Hoặc kết hợp nó với các nguyên liệu khác như hoa đại, hoa gạo, nhẫn đông hoa và hoa cúc, mỗi thứ một ít lượng bằng nhau dùng pha trà uống mỗi ngày để ngăn ngừa tình trạng tăng đường huyết trong máu.

6. Chữa viêm gan bằng rễ cây lá vối

Các hoạt chất được tìm thấy trong rễ của cây vối có tác dụng tiêu diệt đối với hầu hất các loại vi khuẩn và trực khuẩn, phế cầu. Nó giúp hỗ trợ thải độc gan, bảo vệ các tế bào gan trước sự tấn công của các tác nhân gây hại.

Cách dùng:

Rễ cây vối đào về rửa sạch, xắt lát mỏng và phơi khô. Mỗi ngày lấy 100-200g nấu nước uống thay thế một phần nước lọc.

7. Lá vối giúp trị mụn

Lá vối có tác dụng gì đối với người bị mụn? Bạn biết không, lá vố có tác dụng chống oxy hóa cực mạnh. Nó giúp ngăn chặn sự hình thành của các gốc tự do gây hại cho da, đồng thời tiêu diệt sạch vi khuẩn gây mụn.

Cách sử dụng:

Nấu nước lá vối xông hơi và rửa mặt mỗi tuần 2 lần da sẽ láng mịn và sạch mụn.

Ngoài ra, còn vô số những tác dụng của lá vối đối với sức khỏe con người không phải ai cũng biết như trị nóng trong, thanh nhiệt, trị bỏng da… Bạn không nên bỏ qua phương thuốc chữa bệnh tự nhiên tuyệt vời này.

Tác hại của lá vối

Không thể phủ nhận lá vối có nhiều công dụng quý đối với sức khỏe. Tuy nhiên việc sử dụng lá vối không đúng cách hoặc uống quá nhiều sẽ đem đến một số tác hại cho sức khỏe như:

• Uống nhiều nước vối sau khi ăn có thể gây cản trở khả năng hấp thu chất dinh dưỡng của đường ruột.
• Nước lá vối gây cồn cào ruột gan, mệt mỏi: Đây là một tác hại điển hình của lá vối khi bạn uống quá nhiều hoặc uống nước lá vối trong tình trạng bụng đang trống rỗng.
• Chất tanin có trong lá vối dù có tác dụng kích thích tiêu hóa nhưng nếu uống nhiều sẽ gây phản tác dụng dẫn đến rối loạn tiêu hóa.
• Chưa kể, việc sử dụng lá vối tươi hay khô không được rửa sạch và bảo quản tốt có thể đem thêm vi khuẩn vào cơ thể và gây nhiều bệnh tình.

Lưu ý khi sử dụng lá vối

Để hạn chế những tác hại cũng như phát huy được hết những tác dụng của lá vối thì dù sử dụng nó với bất cứ mục đích gì bạn cũng cần lưu ý:

• Không nên uống nước lá vối khi đang đói bụng
• Mỗi ngày chỉ nên uống một ly lớn nước lá vối là đủ. Không nên uống thay thế hoàn toàn cho nước lọc.
• Đảm bảo trong khâu sơ chế nguyên liệu. Với lá vối tươi bạn cần rửa qua nhiều nước cho sạch bụi bẩn và ngâm với nước muối ấm để tiêu diệt hết vi khuẩn còn sót lại. Trường hợp dùng lá vối khô bạn cần phơi cho thật khô rồi tích trữ trong bịch nilong, mỗi lần lấy ra sử dụng nhớ cột kín miệng bao lại để khỏi bị ẩm mốc. Trong quá trình phơi, lá vối có thể dính bụi bẩn, vì vậy bạn cũng cần rửa lại trước khi pha uống.
• Hiện nay vẫn còn nhiều ý kiến trái chiều về tác dụng của lá vối đối với phụ nữ mang thai. Một số thì cho rằng bà bầu uống nước lá vối sẽ giúp mẹ tiêu hóa tốt, giữ dáng không bị lên cân quá nhiều. Trong khi đó, nhiều luồng ý kiến lại cho rằng lá vối không tốt cho mẹ bầu. Nếu đang mang thai thì tốt nhất bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ khoa sản trước khi dùng lá vôi hay bất kì loại thảo dược nào.
• Tránh uống nước lá vối ngay sau khi ăn xong. Tốt nhất bạn nên đợi khoảng 1 tiếng sau hãy uống.
• Người đang bị suy nhược cơ thể, gầy yếu không nên dùng lá vối.

Trên đây là những tác dụng của lá vối cũng như cách sử dụng lá vối đúng cách để đạt được những lợi ích tốt nhất về mặt sức khỏe. Ngày nay, cây lá vối đã bị người dân chặt bỏ đi nhiều nên rất khan hiếm. Nếu không có lá vối tươi bạn có thể dùng lá vối khô thay thế nhưng nên mua ở những địa chỉ uy tín để đảm bảo mua được lá vối thật, không bị pha lẫn bất cứ loại lá nào khác.

CÓ THỂ BẠN CHƯA BIẾT

• 10 Tác dụng chữa bệnh tuyệt vời của cây cỏ mực
• Mẹo chữa đau lưng bằng cây đinh lăng rất dễ thực hiện

GỢI Ý XEM THÊM

Bài thuốc thảo dược 150 NĂM ”ĐÁNH BAY” bệnh cơ xương khớp của dòng họ Đỗ Minh

Thoát khỏi liên hoàn bệnh xương khớp nhờ PHÁC ĐỒ 3 trong 1